Wyzwanie dla przemysłu lakierniczego: Wysoka jakość czy ekologia? Już nie trzeba wybierać

W dzisiejszych czasach, gdy dbałość o jakość produktów, a jednocześnie o środowisko naturalne, a także chęć ograniczenia wysokich kosztów to główne priorytety, przemysł lakierniczy musi stale poszukiwać rozwiązań godzących powyższe kryteria. Dlatego obserwujemy ciągły rozwój lakierów samochodowych i przemysłowych powłok lakierniczych, a także rosnący nacisk na produkty ekologiczne oraz nieustającą potrzebę badań i rozwoju technologii powłok.

Faza R&D a badania z normami ISO w produkcji lakierów

Wdrażanie innowacji i doskonalenie jakości lakierów to proces wymagający wnikliwych badań i skutecznych wdrożeń - czyli rozwoju. Istnieje obszar, w którym przemysł lakierniczy i badania lakiernicze znajdują wspólny grunt – jest to faza R&D oraz zastosowanie norm ISO.

Faza procesu tworzenia produktu (R&D) to kluczowy etap w rozwoju lakierów i powłok lakierniczych pod kątem ich jakości, w tym trwałości i wydajności. Jak podaje na swojej stronie grupa VAG (grupa producentów skupiona wokół Volkswagena) całkowite koszty badań i rozwoju Działu Motoryzacji w 2022 roku wyniosły 18,9 (15,6) mld euro. Jest to o tyle istotne, że segment OEM już w 2019 roku zdominował ponad 70% udziału w rynku farb i lakierów samochodowych, napędzany rosnącą sprzedażą samochodów ze względu na rosnące wydatki konsumentów na estetyczny wygląd, komfort i funkcjonalność. Koszty poniesione w fazie R&D odzwierciedlają o co toczy się stawka.

Normy ISO w produkcji lakierów

Faza ta „wspierana” jest przez międzynarodowe normy ISO, które regulują procesy badawcze i testowe, stając się powszechnym standardem w tym zakresie dla ośrodków badawczych i firm produkcyjnych. Dzięki temu wyniki badań są spójne i wiarygodne, bez znaczenia w jakim kraju czy laboratorium będą wykonywane. Normy ISO określają m.in. precyzyjne metody pomiaru parametrów, takich jak: grubość powłoki, jej twardość i połysk. To z kolei pozwala producentom i ośrodkom badawczym na monitorowanie i dostosowanie jakości lakierów do ustalonych wymagań.

Warto zauważyć, że wszystkie te parametry są ze sobą powiązane i mają ogromne znaczenie dla zapewnienia jakości, jak i poziomu kosztów w procesach lakierniczych. Badania grubości powłok pozwalają na kontrolę ilości lakieru aplikowanego na powierzchnię, co ma ogromne znaczenie zarówno pod względem ekonomicznym, jak i estetycznym. Twardość powłoki natomiast wpływa na jej odporność na zarysowania i uszkodzenia - ma kluczowe znaczenie dla trwałości produktu. Badanie połysku jest w końcu niezbędne do zapewnienia pożądanych efektów wizualnych.

Ewolucja technologii lakierniczych

Technologie lakiernicze uległy znaczącemu rozwojowi w ciągu ostatnich kilku dekad. Nowoczesne lakiery oferują wysoką odporność na zarysowania, zawierają tlenki metali, a także wykorzystują rozpuszczalniki niskoemisyjne, co przyczynia się do wydłużenia trwałości powłok dzięki ich zwiększonej odporności na czynniki środowiskowe.

Dobrym przykładem „ukłonu” w stronę nowoczesnych technologii są lakiery tzw. 5-minutowe, które pozwalają radykalnie skrócić czas schnięcia powłok. Wygrzewając materiał przez czas 5 min. w temp. 60 stopni Celsjusza uzyskujemy pełne utwardzenie. Materiały te można również suszyć w alternatywny sposób – za pomocą technologii „Air Dry”, co oznacza tzw. suszenie swobodne w czasie jedynie jednej godziny. O takich produktach jeszcze 10 lat temu można było tylko pomarzyć, a warto zauważyć, że przy dzisiejszych wysokich kosztach energii, są one szczególnie doceniane.

Priorytet na produkty ekologiczne w przemyśle lakierniczym

Dążenie do coraz wyższej jakości idzie w parze również z rosnącym naciskiem na ekologię, gdyż świadomość ekologiczna konsumentów rośnie. W odpowiedzi na zainteresowanie klientów produktami przyjaznymi środowisku powstaje wiele lakierów i powłok lakierniczych, które wpisują się w styl życia Eko.

Przemysł lakierniczy często używa substancji chemicznych, które mogą negatywnie wpływać na środowisko i zdrowie ludzi. Produkując lakiery bardziej przyjazne dla naszej planety, musimy więc brać pod uwagę redukcję emisji szkodliwych związków chemicznych oraz ograniczenie obciążenia środowiska naturalnego.

Produkcja lakierów ekologicznych

Tzw. lakiery Eko cechują się wysoką jakością przy jednoczesnym braku szkodliwości dla środowiska. Są bardziej bezpieczne dla zdrowia, nie wydzielają nieprzyjemnych zapachów ani szkodliwych substancji lotnych (VOC Volatile Organic Compound/LZO Lotne Związki Organiczne), które mogą wpływać na jakość powietrza wewnątrz pojazdów czy pomieszczeń. Aktualnie trwa „wyścig” producentów, by stworzyć lakiery z zerową emisją LZO. Trzeba przyznać, że producenci są bliscy zważając, że już niektóre obecne na rynku produkty mogą pochwalić się wyeliminowaniem lotnych związków w 95%. Doskonałym przykładem są m.in. lakiery wodorozcieńczalne.

Wspólne cele: badania lakiernicze i ochrona środowiska

Badania nad lakierami i produktami lakierniczymi są zatem ściśle powiązane z priorytetem tworzenia produktów ekologicznych. Dążenie do wyższej jakości idzie w parze z troską o środowisko, bowiem żaden lakiernik nie chce rezygnować z dobrego produktu „tylko” po to, by użyć tego bardziej ekologicznego, tym bardziej, że będzie on najczęściej droższy. Dlatego też producenci coraz częściej oferują produkty ekologiczne, dobre jakościowo, wydajne, trwałe pod kątem kolorystycznym oraz konkurencyjne cenowo w porównaniu do produktów tradycyjnych

Rynek weryfikuje

Rozwój i badania w przemyśle lakierniczym nie kończą się na etapie laboratoriów. Rynek, złożony z wymagających konsumentów, ostatecznie powinien rozstrzygnąć, jaki kierunek rozwoju technologii lakierniczych jest oczekiwany. To tutaj nowe technologie, produkty ekologiczne oraz wyniki testów są weryfikowane. Klienci (firmy stosujące technologie lakiernicze) coraz częściej pytają o składy lakierów i innych powłok, sprawdzają, z jakich żywic są produkowane, a także chcą ograniczenia warstw ochronnych (szczególnie w branży motoryzacyjnej) przy jednoczesnym zachowaniu wysokiej jakości, głównie połysku. By sprostać tym wymaganiom kontynuowanie badań nad lakierami i powłokami, wraz z naciskiem na produkty ekologiczne i rozwijanie fazy R&D, staje się kluczowe dla przyszłości przemysłu lakierniczego.

Źródło grafik: freepik.com