Standardy branży motoryzacyjnej i oczekiwania klientów
Branża motoryzacyjna to jedna z najbardziej dynamicznych i wymagających gałęzi przemysłu na świecie. Łańcuch dostaw musi sprostać coraz wyższym standardom i oczekiwaniom klientów tzw. OEMów oraz spełniać wymagania branżowe, chociażby zawarte w standardzie IATF 16949. Jednym z kluczowych narzędzi, które pozwalają na potwierdzenie spełnienia wymagań jest audyt.
Audyt w branży motoryzacyjnej
Audytowanie w branży motoryzacyjnej to proces oceny i sprawdzania, czy firma działa zgodnie z wymaganiami zawartymi w IATF 16949 oraz własnymi wymaganiami systemu zarządzania jakością oraz ze specyficznymi wymaganiami klientów oraz przepisami prawnymi.
Co to jest audyt? Planowanie audytów w branży moto.
Według ISO 9000:2015 „Audyt to systematyczny, niezależny i udokumentowany proces uzyskiwania obiektywnego dowodu oraz jego obiektywnej oceny w celu określenia stopnia spełnienia kryteriów audytu.”. W związku z tym audyt powinien być zaplanowany w regularnych odstępach czasu. Takie planowanie powinno być odzwierciedlone w udokumentowanym programie audytów. Oczywiście taki program może dotyczyć także innych systemów zarządzania np. środowiskiem, bezpieczeństwem, etc. Pamiętajmy, że program służy zrealizowaniu postawionych celów, które mogą wynikać z rozważenia np. potrzeb i oczekiwań istotnych stron zainteresowanych, wymagań dotyczących procesów lub wyrobów, czy też wymagań systemu zarządzania. Ustalenie programu audytów to rola i jednocześnie duża odpowiedzialność osoby zarządzającej programem auditów. Należy bowiem pamiętać o podejściu opartym na ryzyku.
Potrzebne audyty w branży motoryzacyjnej
W programie audytów w branży motoryzacyjnej na pewno znaleźć się powinny audyty pierwszej strony, tj. audyty wewnętrzne, audyty drugiej strony dotyczące dostawców oraz weryfikacja rozwoju oprogramowania (jeśli ma to zastosowanie), która powinna być także potwierdzana audytami.
Audytorzy wewnętrzni w branży motoryzacyjnej
Jakie wymagania natomiast stawiane są audytorom wewnętrznym w branży motoryzacyjnej? Tego dowiemy się z punktu 7.2.3 standardu IATF 16949. Mówi on przede wszystkim, że organizacja powinna posiadać udokumentowany proces weryfikujący kompetencje auditorów wewnętrznych z uwzględnieniem specyficznych wymagań klienta. W zależności od tego, jakie audyty będą wykonywane przez audytora tj. system zarządzania jakością, czy proces wytwarzania, czy wyrobu powinien on posiadać przynajmniej następujące kompetencje:
- zrozumienie podejścia procesowego do auditowania w motoryzacji, włącznie z podejściem opartym na ryzyku,
- zrozumienie specyficznych wymagań klienta mających zastosowanie,
- zrozumienie mających zastosowanie wymagań ISO 9001 i IATF 16949, związanych z zakresem auditu,
- zrozumienie mających zastosowanie wymagań kluczowych metod jakości (Core Tools) związanych z zakresem auditu,
- zrozumienie zasad planowania, przeprowadzania, raportowania i postępowania z ustaleniami wynikającymi z auditu.
Natomiast auditorzy procesu wytwarzania powinni dodatkowo rozumieć auditowany procesu wytwarzania, w powiązaniu z analizą ryzyka np. PFMEA i planem kontroli. Auditorzy wyrobu powinni rozumieć wymagania dotyczące wyrobu i użycia odpowiedniego wyposażenia pomiarowego, bądź testowego weryfikującego zgodność wyrobu.
Roczna liczba audytów
Jednocześnie należy pamiętać, że w organizacji audytorzy powinni przeprowadzać minimalną liczbę auditów na rok wg zasad przyjętych w organizacji oraz powinni aktualizować swoją wiedzę w przypadku zmian wewnętrznych w organizacji (np. technologia procesu i wyrobu) i zmian zewnętrznych (np. ISO 9001, IATF 16949, kluczowe metody jakości i wymagania specyficzne klienta).
Audytorzy dostawców - wymagania
Z kolei wymagania dla auditorów drugiej strony, czyli dostawców znajdziemy w standardzie IATF 16949 w punkcie 7.2.4. Oprócz spełnienia powyższych wymagań stawianych audytorom pierwszej strony, audytorzy ci powinni znać także wymagania własnej organizacji, którą reprezentują na takich audytach… nie wspominając już o znajomości technologii realizowanych procesów u dostawców.
Nie wolno także zapomnieć, że przede wszystkim audytor powinien być niezależny od audytowanego obszaru, tak aby nie audytował swojej pracy, tj. audytor nie może być odpowiedzialny za dany przedmiot audytu. Takie wymaganie znajdziemy również w normie ISO 9001:2015.
Korzyści z bycia audytorem wewnętrznym systemu zarządzania jakością
Jest kilka powodów, dla których warto być audytorem wewnętrznym systemu zarządzania jakością. Przede wszystkim audytorzy wewnętrzni systemu zarządzania jakością pomagają organizacjom poprawiać jakość swoich produktów lub usług, identyfikując obszary wymagające poprawy i sugestie rozwiązań. To daje satysfakcję, że można przyczynić się do poprawy jakości produktów lub usług organizacji. Audytorzy wewnętrzni pomagają organizacjom osiągnąć cele biznesowe poprzez zapewnienie, że system zarządzania jakością działa zgodnie z wymaganiami. Pozwala to de facto na zwiększenie skuteczności organizacji.
Bycie audytorem wewnętrznym to także możliwość na rozwój własnych umiejętności. Praca ta wymaga bowiem wysokiej wiedzy i umiejętności. Audytorzy muszą być dobrze zaznajomieni z wymaganiami normy ISO 9001, IATF 16949, kluczowych metod jakości, etc. oraz mieć umiejętności interpersonalne, takie jak umiejętności komunikacji i przekonywania. Praca jako audytor wewnętrzny systemu zarządzania jakością daje możliwość rozwoju umiejętności w tych obszarach.
Audytowanie w branży motoryzacyjnej jest kluczowe dla zapewnienia wysokiej jakości produktów i usług, a także poprawy skuteczności i efektywności procesów w przedsiębiorstwach. Audytor wewnętrzny odgrywa w tym procesie kluczową rolę, przeprowadzając niezależne i profesjonalne audyty oraz identyfikując obszary wymagające poprawy. Aby jednak być skutecznym w tej roli, audytor wewnętrzny musi posiadać specjalistyczne kompetencje, dlatego zapraszamy na dedykowane szkolenia dla przyszłych audytorów w branży motoryzacyjnej.