CQI - Continous Quality Improvement - Ciągłe doskonalenie jakości - co to znaczy?

Sam skrót CQI oznacza Continuous Quality Improvement, czyli ciągłe doskonalenie jakości.

Klienci branży motoryzacyjnej, którzy są zrzeszeni w AIAG już potraktowali te wytyczne jako wymagania, które muszą wdrożyć ich dostawcy w ramach auditów procesów.

Niemniej osoby, które pracują również w innych branżach niż motoryzacyjna, ale korzystając z technologii produkcyjnej, obejmowanej przez wytyczne CQI, mogą skorzystać z potencjału doskonalenia jakości w swoich działalnościach. Wystarczy wiedzieć na jakie zagadnienia i szczegóły operacyjne zwraca się uwagę w przodującej w gospodarce branży samochodowej, a potem przenieść je na własny grunt.

Co to są procesy specjalne?

Na początek wyjaśnijmy termin procesy specjalne.

Typowymi przykładami takich procesów są: spawanie, lutowanie, malowanie, obróbka cieplno-chemiczna, odlewnictwo, czy przetwórstwo tworzyw sztucznych. Zauważmy, że wspólnymi cechami tych technologii jest ich niecałkowita przewidywalność. Dodatkowo wyników tych procesów nie da się w pełni skontrolować na produktach bez wykonywania badań niszczących. Biorąc pod uwagę rozwój techniki, badania radiograficzne, tomografię komputerową, tworzą się pewne możliwości, ale wysoki koszt tych metod uniemożliwia ich stosowanie na skalę produkcji seryjnej.

Stąd szuka się innych rozwiązań. Zespoły opracowujące wytyczne CQI składały się ze specjalistów danej branży. Na podstawie swej wiedzy eksperckiej określili obszary, którymi należy zarządzać przy stosowaniu danej technologii produkcyjnej. Odzwierciedlenie tej wiedzy wyraźnie widać w obszarach auditowych i zadawanych pytaniach.

Są one bardzo precyzyjne. Odniesione do danej technologii produkcji.

Przykładowo CQI23 – dotyczące formowania w branży przetwórstwa tworzyw sztucznych przedstawia odrębnie aż 6 technologii: wtrysk, wtrysk z rozdmuchem, formowanie próżniowe, prasowanie, wytłaczanie i formowanie transferowe, stosowane np. do wytwarzania laminatów.

Dodatkowo rozpatrywane jest otoczenie procesu, takie jak kwalifikacje osób, wymagania dla maszyn, narzędzi – form, osprzęt produkcyjny, wyposażenie pomiarowe i laboratoryjne, zasady prowadzenia badań i ich częstotliwość.

Nietrudno zauważyć, że są to elementy wchodzące w zakres analizy Ishikawy. Procedura audytowania wymaga na wstępie określenia obszaru, który chcemy audytować i doboru odpowiedniej dla danej technologii tabeli z pytaniami. Konstrukcja tabel przypomina przygotowaną do auditu listę pytań kontrolnych połączoną jednocześnie z planem działań, który trzeba określić, jeśli dane wymaganie nie jest spełnione.

Realizację wymagania dokumentuje się fizycznymi dowodami, które powinny odpowiadać na opisy podane w rubryce „Requirements and Guidance”.

Na powyższym przykładzie widać, że pierwsze pytania nie są od razu kierowane do procesów technologicznych. Obejmują obszar zarządzania, gdzie zaangażowanie kierownictwa w strategię ciągłego doskonalenia procesów specjalnych, stanowi fundament zarządzania jakością.

Dalej znajdują się pytania odnoszące się do planowania jakości w zakładzie na etapie wdrażania projektu i stosowania analizy wykonalności, analiz danych z wcześniejszych projektów, FMEA i wymagań wynikających ze specyfikacji technicznych klientów. Są też pytania dotyczące auditu produktu, czy kontroli wejściowej materiałów. Równie ważne.

Dopiero po przejściu przez ten ogólny obszar, który stanowi szkielet każdej ze specyfikacji CQI, docieramy do pytań szczegółowych dla danego procesu technologicznego. Audit ten wykonuje się na funkcjonującym procesie.

Tu już potrzeba osób o głębokiej znajomości procesów technologicznych. Auditorem nie może być osoba, która słabo zna się na aspektach technicznych procesu, czy zasadach przetwarzania danego materiału.

Wymagania dla auditorów w wytycznych CQI

Wytyczne CQI podają w tym względzie wymagania dla auditorów:

• doświadczenie w audytowaniu systemów jakości,
• wiedza technologiczna z danego procesu, poparta 5-letnim doświadczeniem praktycznym lub studia w danym zakresie i praktyka, tworzące razem 5 lat,
• znajomość narzędzi statystycznych, procesu zatwierdzania części do produkcji, planowania jakości i etapów wdrażania wyrobów, określania ryzyka z wykorzystaniem FMEA.

Choć dla auditorów postawiona jest tu dość wysoko poprzeczka, to przecież nikt od razu nie musi być auditorem danego obszaru. Najpierw i tak należy poznać wymagania, które planuje się realizować, czy nadzorować.

Cel CQI

W przypadku wytycznych CQI podstawowym celem jest dać przedsiębiorstwom narzędzie do skutecznego zarządzania jakością konkretnych procesów technologicznych.

Włożone w te poszczególne opracowania CQI lata doświadczeń praktycznych są dobrą gwarancją tworzenia wartości dodanej przy ich implementacji. W konsekwencji mają przynieść zapewnienie stabilności produkcji i jakości wyrobów w tak trudnym obszarze, jakim są procesy specjalne.