Sprawdzone badania i analizy czasu pracy
Po raz kolejny potwierdza się powiedzenie, że co sprawdzone to dobre. To niemal jak powrót do przeszłości, gdzie odnajdujemy, że najważniejsze założenia badania i analizy czasu pracy zostały już dawno odkryte i opracowane. Do nas należy tylko czerpać z tego garściami, szczególnie w czasie potrzeby dostosowania się do nowych reguł rynkowych i szybkiej reorganizacji pracy.
Ruchy podstawowe elementarne. Metoda MTA (Motion Time Analysis)
U podstaw sekretu przejrzystości i zarazem popularności metody leży stwierdzenie, że każda praca ludzka składa się z niewielkiej liczby ruchów podstawowych elementarnych. To stwierdzenie jest niewątpliwym osiągnięciem F. B. Gilbreth’a, leżącym u podstaw wszystkich metod budowania normatywów czasu pracy na podstawie ruchów elementarnych. Prace Gilbreth’a zatrzymały się jednak na wyodrębnieniu i zdefiniowaniu osiemnastu elementów podstawowych pracy (tzw. Therbligów). Pierwsza metoda normowania za pomocą ruchów elementarnych, polegająca na wyznaczeniu dla każdego ruchu czasu jego trwania, została stworzona przez Segura (USA) w latach dwudziestych ubiegłego wieku (Motion Time Analysis – MTA).
Metody WF, BMT, MTS, HPT, MTM
Od tego czasu powstały dalsze metody tego rodzaju:
1) Work Factor – WF,
2) Basic Motion Time BMT,
3) Motion Time Standard — MTS,
4) Human Performance Time HPT,
5) Methods Time Measurernent —MTM.
Ta ostatnia jest jedyną metodą, której wszystkie dane zostały w pełni opublikowane w 1948 roku przez H. B. Maynard, I. L. Schwab oraz G. J. Stegemerten w książce: Methods Time Measurement. MTM. Udostępnienie metody wszystkim zainteresowanym przyczyniło się nie tylko do jej szybkiego upowszechnienia, lecz również do jej dalszego rozwoju i udoskonalenia.
Ciekawostka:
Dla opracowania ostatecznej wersji tablicy MTM przeanalizowano 40 000m taśmy filmowej.
W metodzie MTM do badań wybrano przeciętnego pracownika o przeciętnych zdolnościach, pracującego w przeciętnych warunkach. Oficjalna definicja metody MTM brzmi następująco: MTM jest to metoda pozwalająca na zanalizowanie każdej pracy ręcznej na elementy podstawowe pracy (ruchy robocze) i podająca dla każdego z nich normatywny czas wykonania, będący funkcją cech ruchu i warunków, w jakich jest on wykonywany. Ruch = element podstawowy pracy.
Dlaczego teraz o tym mówimy?
Gdyż bieżąca sytuacja rynkowa jest nieodłącznie związana z coraz większym mixem produktowym oraz polega na zwiększeniu udziału prac mało powtarzalnych. Tzw. High Mix – Low Volume spowodowało powrót do sprawdzonych metod oceny pracochłonności na potrzeby np.:
- projektowania nowych stanowisk
- policzenia czasu czynności operatorskich dla nowo projektowanych maszyn i urządzeń
- liczenia budżetu czasu pracy dla nowych projektów na etapie wyceny dla klienta
- oceny czy obecne takty, cykle pracy są wiarygodne, prawdziwe.
MTM - Jak to się robi? Na czym to polega?
Metoda normatywów elementarnych polega na odpowiednim zestawieniu w tablicach określonych elementów podstawowych pracy człowieka, którym przyporządkowane są wartości czasu ich trwania w zależności od różnych parametrów, warunków wykonywania czynności. Za pomocą elementów pracy można odtworzyć lub zaprojektować przebieg dowolnego cyklu czynności ręcznej (produkcja, logistyka, administracja) lub maszynowo-ręcznej, także ustalić czas trwania tej czynności przez zsumowanie normatywnych wartości czasu odpowiadających tym elementom. Wartości czasu odczytuje się odpowiednio z tablic i wpisuje obok symboli elementów podstawowych pracy. Pokazując to bardziej obrazowo możemy odnieść się do przykładu - od narodzin każdy na świecie jest specjalistą od metody MTM, bo wykonujemy w każdej sekundzie naszego życia szereg ruchów elementarnych. Nawet podczas snu.
Dlaczego zatem MTM jako jedna z metod normowania czasu pracy?
– jest szczególnie przydatny do analizy i usprawniania procesów pracy i organizacji stanowisk roboczych, tak w czasie wykonywania pracy jak i podczas projektowania stanowisk;
– zapewnia efektywniejsze i sprawniejsze uruchamianie nowego procesu wraz ze szkoleniem operatorów dzięki temu, że opis metod pracy jest zrozumiały dla pracowników;
– przyspiesza pracę technologów nad dokumentacją techniczną, również poprzez poprawę dialogu z klientem dając możliwość tworzenia własnych, scalonych normatywów użytkowych potrzebnych dla specjalistów z danej branży;
– wspomaga inżynierów procesu w usprawnieniu pracy ludzkiej poprzez możliwość odczytania gotowych, prawdziwych, sprawdzonych czasów dzięki tworzeniu zaawansowanej analizy (błąd pomiaru chronometrażowego to +/-1,8 sekundy a błąd mtm-1 to +/- 0,036 sekundy);
– daje projektantom maszyn i urządzeń możliwości zaprojektowania i oceny czynności operatora i organizacji stanowisk jeszcze przed zbudowaniem maszyny;
– daje możliwość technologom i inżynierom procesu ustalenia dokładnych norm pracy dla czynności projektowanych w takim samym stopniu, jak dla czynności już wykonywanych;
– umożliwia inżynierom projektowanie zdroworozsądkowych layout’ów stanowisk, lepiej dostosowanych do człowieka, maszyn i narzędzi pod kątem BHP i ergonomii oraz ekonomii zagospodarowania przestrzeni;
– wpływa na poprawę jakości wyrobów, poprzez zmniejszenie ilości ruchów zmniejsza się ryzyko pomyłki;
– umożliwia liderom zespołów i inżynierom procesu sprawne szkolenie i instruktaż stanowiskowy pracowników.
